Fiscale stemwijzer Tweede Kamerverkiezingen maart 2021

Opinie

Belastingheffing grote bedrijven

VVD

Tegengaan van onwenselijke fiscale constructies waarmee bedrijven belastingen kunnen ontduiken of ontwijken. De VVD wil internationaal afspraken maken in OESO-verband om te komen tot een minimumniveau aan belastingen. De opbrengst wordt gebruikt om de lasten voor middeninkomens en het mkb te verlagen.

CDA

• Belastingheffing is en blijft een nationale aangelegenheid. Het CDA stemt niet in met nieuwe Europese belastingen. Voor een gelijk speelveld voor onze bedrijven is Europese of internationale afstemming nodig op het gebied van douane, milieubelastingen en belastingheffing van internationaal opererende digitale platforms.
• Voor internationaal opererende bedrijven wordt de winst belast in het land waar die winst behaald is. Binnen de OESO wil het CDA stevige afspraken maken over een eerlijker belasting voor internationaal opererende bedrijven en als dit te lang duurt zijn Europese afspraken mogelijk.
• Winst op digitale activiteiten moet hetzelfde worden belast als wanneer deze winst met een fysieke activiteit zou zijn behaald. Daarom worden digitale platforms, zoals Airbnb, verplicht een bronheffing in te houden bij betalingen die zij doen aan Nederlandse belastingplichtigen.
• Er worden verdere stappen ondernomen zodat Nederland geen doorstroomland meer kan zijn. Er is geen plek voor brievenbusmaatschappijen zonder reële economische activiteiten. Zo kan de trustsector niet langer domicilie verlenen of bestuurders leveren aan doorstroomvennootschappen en brievenbusmaatschappijen.

D66

• De oorzaken van belastingontwijking en -ontduiking moeten worden aangepakt. Zo pakken verschillen tussen belastingstelsels nu vooral goed uit voor de grootste vervuilers en superbedrijven met grote overwinsten.
• D66 neemt de adviezen van de Adviescommissie belastingheffing multinationals over. Daarmee gaan grote internationale bedrijven eerlijker bijdragen.
• Er moet meer Europese en internationale samenwerking komen om belastingontwijking te bestrijden. D66 pleit voor een Europees belastingplan, waarin de lidstaten van de Europese Unie jaarlijks afspraken maken om schadelijke belastingconcurrentie te voorkomen, te zorgen voor een minimumbelastingniveau voor de winstbelasting en werken en ondernemen over de grens makkelijker te maken.
• Bedrijven betalen hun eerlijke deel. Bedrijven zorgen voor welvaart en banen en zijn een belangrijke motor van onze economie. Daarom wil D66 zorgen voor een aantrekkelijk vestigingsklimaat. Juist voor een open economie als Nederland met een relatief kleine thuismarkt is dit belangrijk. Bedrijven gebruiken net als iedereen publieke voorzieningen en profiteren bijvoorbeeld van investeringen in onderwijs en een prettige leefomgeving. Daarom moeten bedrijven ook hun eerlijke deel aan belasting betalen.

PvdA

• Geen fiscale achterdeurtjes meer voor grote bedrijven. Van grote ondernemingen wordt een eerlijke bijdrage gevraagd. Er komt een einde aan de steeds lagere belastingen voor grote ondernemingen. Dat betekent onder andere een hoger tarief in de vennootschapsbelasting, minder aftrekposten en een einde aan uitwijkmogelijkheden via belastingparadijzen.
• Er komt een Europees minimumtarief voor de winstbelasting.
• Internationale bedrijven maken land voor land inzichtelijk waar ze actief zijn, hoeveel winst ze maken en hoeveel belasting ze betalen.
• Invoering digitaks. Facebook en Google betalen straks net als ieder bedrijf belasting.

GroenLinks

• Fiscale subsidies en belastingkortingen die vooral ten goede komen aan multinationals en consultants worden afgeschaft.
• Er komt een exitheffing in de dividendbelasting voor multinationals bij vertrek uit Nederland.
• Er komt een einde aan de beschamende rol van Nederland als belastingparadijs en ons land moet worden veranderd in een internationale voortrekker van fiscale samenwerking.
• Bedrijven die in een bepaald land winst maken, moeten in datzelfde land belasting betalen.
• De ontsnappingsroutes voor belastingontwijking worden gesloten; belastingontduiking wordt harder aangepakt.
• Invoering van een digitaks zodat grote techbedrijven, zoals Facebook en Google, ook eerlijk belasting gaan betalen over hun omzet. De belasting geldt op nationaal niveau totdat er een Europese variant wordt ingevoerd.
• GroenLinks streeft naar een Europese belasting op flitskapitaal om speculatie op de beurzen te ontmoedigen.
• De winstbelasting voor grote bedrijven wordt verhoogd en het aantal aftrekposten waarvan grote bedrijven gebruik kunnen maken wordt verlaagd.

SP

• Grote bedrijven gaan hun bijdrage leveren en eerlijk belasting betalen. Ontduikers worden strafrechtelijk vervolgd. Speciale belastingafspraken met multinationals en perverse aftrekposten worden afgeschaft.
• Er moet een specifieke ‘digitaks’ komen zodat ook onlinebedrijven en internetplatforms voortaan hun bijdrage leveren.

Partij voor de Dieren

• Nederland stopt het faciliteren van grootschalige belastingontwijking door multinationals, en maakt alle deals (tax rulings) die gesloten zijn met bedrijven openbaar. Tegelijkertijd zal ze op Europees niveau aandringen bij andere lidstaten hetzelfde te doen.
• Belastingwetgeving en belastingverdragen worden zo herzien dat ontwikkelingslanden niet meer miljarden aan inkomsten mislopen via belastingontwijking door multinationals. Ook Nederland zelf is niet langer een belastingparadijs voor brievenbusfirma’s.
• Er komt een ‘databelasting’ voor (internationale) bedrijven en internetplatforms.

ChristenUnie

• De mogelijkheden voor multinationals om de fiscale winst te drukken worden sterk beperkt.
• Grote bedrijven betalen hun fair share. Belastingontwijking wordt aangepakt via minimumtarieven. Er komen Europese afspraken over belastinggrondslagen en een assertief mededingingsbeleid. Het huidige minimumtarief van 9% moet naar 15%, nationaal en internationaal. Ook platformbedrijven gaan fiscaal bijdragen.

SGP

• Grote ondernemingen moeten een eerlijke bijdrage aan de totale belastingopbrengst blijven leveren. Bijvoorbeeld bij multinationals blijkt nog te vaak dat ze nauwelijks belasting in Nederland afdragen. Vaak komt dat door allerlei mazen in ons fiscale stelsel. Die mazen moeten gedicht worden.
• Belastingontwijking moet zoveel mogelijk tegengegaan worden. Dit kan Nederland niet op eigen houtje. Een brede internationale aanpak van dit soort misstanden is nodig.
• Deze internationale aanpak betekent overigens niet dat er op internationaal niveau, bijvoorbeeld via de EU, belasting geheven gaat worden. Belastingheffing blijft een nationale bevoegdheid.

Box 2-heffing

D66

Aanmerkelijkbelanghouders in box 2 moeten eerlijker worden belast. Hun totale vermogen is enorm (€ 400 miljard), maar binnen de populatie van aanmerkelijkbelanghouders zeer scheef verdeeld. De huidige mogelijkheden tot belastinguitstel en andere fiscale voordelen werken belastingontwijking in de hand.

PvdA

Grootaandeelhouders kunnen niet langer belasting uitstellen in hun eigen bv en er komt een progressief tarief voor deze groep.

ChristenUnie

De ruimte in box 2 voor aanmerkelijkbelanghouders om hun inkomen te drukken en om te lenen van het bedrijf, wordt ingeperkt.

Box 3-heffing

VVD

Kleine spaarders moeten worden ontzien door belasting te heffen over het reëel ontvangen rendement.

CDA

Geen belasting op spaargeld dat op een spaarrekening staat, zolang de rente nog lager is dan de heffing op vermogen. Ook voor overige beleggingen moet een regeling worden ingevoerd waarbij de belasting aansluit op de behaalde rendementen.

D66

Box 3-vermogen moet rechtvaardiger worden belast. Zolang een heffing op het daadwerkelijk rendement niet uitvoerbaar is, kiest D66 voor meer progressiviteit in de tarieven in box 3. Voor het vermogen hoger dan € 1 miljoen wil D66 in elk geval een extra vermogensheffing invoeren van 1%. Daarnaast wil D66 een gecoördineerde aanpak van vermogensbelasting binnen de Europese Unie.

PvdA

Box 3 wordt afgeschaft. Er komt een nieuwe progressieve vermogens(winst)belasting voor grote vermogens: hoe groter je vermogen, hoe meer je gaat bijdragen.

GroenLinks

• Kleine spaarders hoeven geen belasting te betalen over hun spaargeld.
• Er komt een nieuwe vermogensbelasting voor miljonairs. Mensen met een vermogen van meer dan € 1 miljoen gaan jaarlijks 1% belasting betalen en 2% vanaf een vermogen van € 2 miljoen. De eigen woning is voor het eerste miljoen vrijgesteld van deze belasting.

Partij voor de Dieren

De vermogensbelasting wordt verhoogd van 1,5% naar 3% voor de hoogste schijf van de bestaande vermogensbelasting. Dat betekent dat voor vermogens van meer dan € 1 miljoen meer belasting moet worden betaald. Daarna loopt de vermogensbelasting progressief op.

ChristenUnie

De belasting op vermogen (box 3) moet worden gebaseerd op het daadwerkelijk behaalde rendement. Door de lage rente is de huidige belastingdruk veel te hoog in relatie tot de opbrengst van bijvoorbeeld spaargeld.

SGP

De belasting op vermogen (box 3) moet worden gebaseerd op het daadwerkelijk behaalde rendement. Door de lage rente is de huidige belastingdruk veel te hoog in relatie tot de opbrengst van bijvoorbeeld spaargeld. Dit probleem speelt al jaren, hoog tijd dat daar verandering in komt.

Herziening belasting- en toeslagenstelsel

VVD

• Vereenvoudiging van het belasting- en toeslagenstelsel, waarbij toeslagen zoveel mogelijk worden omgezet in lagere lasten.
• Modernisering van het belastingstelsel door (nieuwe vormen van) kapitaal, zoals data, te belasten en door bedrijfswinsten te belasten waar deze daadwerkelijk worden gegenereerd. De opbrengst wordt gebruikt voor het verlagen van de inkomstenbelasting voor middeninkomens.

CDA

• Een forse vereenvoudiging van het fiscaaltoeslagenstelsel om het zinloos rondpompen van belastinggeld te beperken.
• Het belastingstelsel moet eenvoudiger, maar dat moet wel zorgvuldig gebeuren.
• Belastingheffing naar draagkracht. Bij gelijke inkomens hoort in principe een gelijke belastingdruk.

D66

• Een radicale vereenvoudiging van het belastingstelsel. De manier waarop we nu onze belastingen organiseren, is nodeloos complex en inefficiënt en leidt vaak tot onrechtvaardige uitkomsten. Dat moet veranderen.
• Het toeslagenstelsel is onnodig ingewikkeld en zorgt voor onrechtvaardige uitkomsten. Er moet een nieuw stelsel komen dat eenvoudiger, overzichtelijk en rechtvaardig is.

PvdA

Er moet een eerlijker, fatsoenlijker en duurzamer belastingstelsel komen.

Partij voor de Dieren

• Het belastingstelsel moet radicaal worden vergroend.
• Voor het toeslagenstelsel moet op termijn een alternatief komen, waarbij het uitgangspunt is dat iedereen voldoende inkomen heeft om goed van te kunnen leven.

ChristenUnie

Nieuw belastingstelsel: rechtvaardig delen, rechtvaardig bijdragen, rechtvaardig sturen.

SGP

Het belastingstelsel is dringend aan herziening toe. Het moet eerlijker, eenvoudiger en begrijpelijker. Fiscale regelingen werken elkaar soms tegen, het stelsel van belastingkortingen is een onwerkbare lappendeken geworden en grote, internationale bedrijven betalen soms nauwelijks belasting. Het belastingstelsel moet gezinsvriendelijk worden en het toeslagenstelsel moet op de schop.

Tarieven

VVD

Verlagen van de inkomstenbelasting voor middeninkomens door het introduceren van een middeninkomenskorting. Daartoe wordt de arbeidskorting verhoogd en meer gericht op werkende middeninkomens.

CDA

Werken moet weer lonend worden. Daarom mag de marginale belastingdruk nergens hoger zijn dan het toptarief van 49,5%.

D66

Er moet een inkomensonafhankelijke ‘negatieve inkomstenbelasting’ worden ingevoerd. Ieder huishouden krijgt een belastingkorting die in geld wordt uitgekeerd bij geen of te lage inkomsten. De hoogte van het bedrag is afhankelijk van hoe groot het huishouden is. Dit heet de ‘verzilverbare heffingskorting’.

PvdA

• De sterkste schouders dragen de zwaarste lasten. De belastingdruk wordt verschoven van arbeid naar kapitaal. Voor lagere inkomens gaan het minimumloon, de uitkeringen en de AOW omhoog.
• Er komt een toptarief van 60% voor mensen die meer dan € 150.000 per jaar verdienen.

GroenLinks

• De inkomstenbelasting voor werkenden met lage en middeninkomens wordt verlaagd. Topverdieners en expats gaan juist meer inkomstenbelasting betalen.
• Voor werkgevers komt er een nieuwe CEO-belasting die ze betalen over salarissen en bonussen van meer dan € 500.000.
• Mensen met grote vermogens betalen nauwelijks belasting terwijl inkomen uit werk steeds zwaarder wordt belast. GroenLinks wil een eerlijk belastingstelsel creëren door inkomen uit grote vermogens even zwaar te belasten als inkomen uit werk. Box 1, 2 en 3 krijgen daarom dezelfde tarieven.

Partij voor de Dieren

Het laagste tarief van de inkomstenbelasting wordt verlaagd. Het hoogste tarief wordt verhoogd naar 60%.

ChristenUnie

De lasten voor het bedrijfsleven moeten omlaag. Deze lastenverlichting moet vooral gericht zijn op het mkb.

SGP

De grote verschillen in de belastingtarieven en heffingskortingen voor gepensioneerden en voor werkenden, worden afgeschaft.

Hypotheekrente en eigen woning

D66

De hypotheekrenteaftrek wordt volledig afgebouwd in ruil voor een lagere inkomstenbelasting.

GroenLinks

• De hypotheekrenteaftrek wordt versneld afgebouwd.
• De bestaande belasting op het eigen huis, het eigenwoningforfait, wordt afgebouwd.

Partij voor de Dieren

Hypotheekrenteaftrek blijft mogelijk tot een bedrag van € 350.000. De hypotheekrenteaftrek voor bedragen daarboven wordt stapsgewijs afgeschaft. Tegelijkertijd wordt ingezet op wonen weer betaalbaar maken.

ChristenUnie

De hypotheekrenteaftrek wordt geleidelijk afgeschaft en de eigen woning verhuist van box 1 naar box 3.

Schenk- en erfbelasting

CDA

De BOR voor familiebedrijven blijft behouden en er komt een snellere behandeling van aanvragen door de Belastingdienst. Nu kan het toekennen van de fiscale vrijstelling jaren duren.

D66

De tarieven in de erf- en schenkbelasting moeten omhoog. D66 wil het onderscheid tussen de verschillende categorieën ontvangers verkleinen. De tarieven worden progressiever, zodat over grote erfenissen relatief meer belasting wordt betaald. Dit zorgt ervoor dat erfenissen en schenkingen niet onevenredig bij mensen terechtkomen die al relatief welvarend zijn.

PvdA

Vermogensongelijkheid bij erfenissen (zoals bij de bedrijfsopvolgingsregeling) wordt aangepakt.

GroenLinks

• Vermogensongelijkheid wordt doorgegeven van generatie op generatie. 1% van de kinderen erft bijna 30% van alle erfenissen. GroenLinks dringt deze ongelijkheid terug door de erfbelasting af te schaffen voor gewone huishoudens met een gemiddelde erfenis en door grote erfenissen juist zwaarder te belasten. Om misbruik tegen te gaan, wordt de bedrijfsopvolgingsregeling hervormd zodat mensen gewoon belasting afdragen als ze een bedrijf erven.
• De belastingvrije € 100.000 die rijke ouders aan hun kinderen kunnen schenken (de ‘jubelton’) wordt afgeschaft.

ChristenUnie

De tarieven in de erf- en schenkbelasting gaan omhoog, de vrijstellingen worden minder genereus.

Overige fiscale onderwerpen

VVD

• Werken wordt gestimuleerd door middel van een (fulltime) werkbonus. De VVD wil een (combinatie)korting in de inkomstenbelasting introduceren voor mensen die fulltime werken.
• Stijgende lasten moeten worden tegengegaan door de belasting op de energierekening te verlagen, de stijging van de woonlasten te maximeren en stijging van de zorgkosten te beperken. En wanneer de overheid geld overhoudt, gaat dit voortaan automatisch naar lastenverlichting voor middeninkomens en het mkb.
• Betere dienstverlening bij instanties als de Belastingdienst voor het mkb, bijvoorbeeld door extra (ruling)teams voor het mkb op te richten, zodat ondernemers snel weten waar ze aan toe zijn. Ook krijgen zij eerder compensatie als de Belastingdienst zijn zaken niet op orde heeft, en hoeven ze niet te betalen voor het doen van belastingaangifte via bijvoorbeeld de verplichte aanschaf van digitale producten.

CDA

• De belastingdruk op arbeid moet minder afhankelijk worden van de contractvorm waarin het werk wordt verricht.
• De milieu-investeringsaftrek en de energie-investeringsaftrek zijn erop gericht om investeringen mogelijk te maken die het klimaat verbeteren. Het CDA wil deze regelingen verbeteren door ze aan te passen aan nieuw beschikbare technologieën, vooral om bestaande gebouwen aan te passen.
• De fiscale voordelen van elektrische auto’s worden versneld verminderd.
• De weerbaarheid van bedrijven moet worden vergroot om de fiscale prikkel om zoveel mogelijk te lenen af te bouwen. Het CDA stimuleert het aanhouden van eigen vermogen in de onderneming via een aftrekmogelijkheid voor eigen vermogen.
• De belastingheffing moet effectiever worden, waardoor het verschil tussen de te innen belastingen en de werkelijke geïnde belastingen afneemt. Deze zogenoemde ‘tax gap’ kent verschillende oorzaken zoals oninbaarheid, onbekendheid met regelingen, ingewikkeldheid, fouten en ook belastingfraude. Het CDA wil een jaarlijkse analyse van deze risico’s om de effectiviteit van de Belastingdienst te vergroten.
• De dienstverlening van de Belastingdienst moet beter. Iedere burger en ondernemer krijgt een persoonlijk digitaal portaal, waarin alle (vooringevulde) aangiften, aanslagen, openstaande schulden en verrekeningen, correspondentie, stukken en beschikkingen worden opgenomen. Ook de status van behandeling moet daarin zichtbaar zijn. Voor wie dat wil, blijft de blauwe envelop behouden.
• Familiebedrijven, mkb’ers en start-ups en scale-ups krijgen een vast contactpersoon bij de Belastingdienst.
• Er komt een onafhankelijke belastingombudsman met eigen bevoegdheden om onderzoek te doen en burgers bij te staan die zijn vastgelopen in een conflict met de Belastingdienst. De Belastingdienst is verplicht hieraan mee te werken.

D66

• De mogelijkheden voor gemeentes om zelf belasting te heffen, moeten worden verruimd onder gelijktijdige verlaging van de inkomstenbelasting.
• Voor bedrijven moet het aantrekkelijker worden gemaakt om zich voor een groter deel met eigen vermogen te financieren. Te veel schuld maakt bedrijven financieel kwetsbaar als het economisch tegenzit.
• Meer fiscale vergroening.

PvdA

Met een ‘prins Bernhard’-belasting worden pandjesbazen die vijf panden of meer bezitten verplicht om netjes inkomstenbelasting te betalen over de huurinkomsten en vermogenswinsten.

GroenLinks

• Pandjesbazen gaan eerlijk belasting betalen. Hun huurinkomsten worden voortaan hetzelfde belast als gewone inkomsten uit werk.
• Constructies waarbij miljonairs als directeur-grootaandeelhouder of via leningen hun belastingplicht ontwijken, worden aangepakt.

ChristenUnie

• De arbeidskorting en de ondernemersregelingen in de inkomstenbelasting worden geleidelijk geïntegreerd tot één werkendenkorting. De mkb-winstvrijstelling blijft deels overeind.
• Zoveel mogelijk naar één btw-tarief. Alleen voor gezonde voeding, OV en reparaties geldt een laag tarief.
• Vervuiling en ongezond gedrag moet worden belast. Mobiliteit wordt eerlijker beprijsd. Accijnzen op tabak en alcohol gaan verder omhoog. Ook wordt een suikertaks ingevoerd.

Conclusie

Ik heb geen aandacht besteed aan de verkiezingsprogramma’s van de PVV en van FvD.

Ongeacht de verkiezingsuitslag is het wel duidelijk dat er in het nieuwe regeerakkoord ook een behoorlijke fiscale paragraaf zal komen. Deze zal in ieder geval gaan over de herziening van het toeslagenstelsel en de herziening van box 3.

Of er daadwerkelijk zal worden besloten tot een grondige herziening van het belastingstelsel is nog maar zeer de vraag. Zoiets kost veel geld en dat is er niet in deze tijden. Bovendien zal het nieuwe kabinet fiscaal gezien, alleen al aan deze twee hierboven genoemde onderwerpen de handen vol hebben. Zelfs de in het vorige regeerakkoord aangekondigde hervorming van box 3, is tot op heden niet gelukt. En ook op het terrein van de belastingheffing van grote, internationaal opererende, bedrijven moet er de komende kabinetsperiode nog veel gaan gebeuren. En verder zal het nieuwe kabinet fiscaal verder willen gaan vergroenen en moet er ook nog zoiets als een digitaledienstenbelasting worden ingevoerd, hetzij internationaal, hetzij nationaal. En zo zijn er nog veel meer onderwerpen op te noemen die tijdens de kabinetsformatie aan de orde zullen komen. En dat is dan ook weer afhankelijk van de vraag welke partijen gaan regeren en wat er tijdens de formatie wordt uitgeruild. Als er een kabinet-Rutte IV komt, verwacht ik echter niet dat er nog een keer een serieuze poging zal worden ondernomen om de dividendbelasting af te schaffen.